Jednym z powszechniej występujących na polskich łąkach i najczęściej goszczącym na naszych stołach ziołem jest rumianek. Ten biały, niepozornie wyglądający kwiat, stanowi skuteczny lek na wiele dolegliwości, jak również wykorzystuje się go w kosmetyce. Dlatego też powinien się on znaleźć w naszych apteczkach.
Rumianek lekarski (Chamomilla recutita) to roślina o najszerzej udokumentowanych właściwościach leczniczych, osiągająca wysokość do około 60 cm. Kwiatostanem jest u niej koszyczek, składający się z rurkowych kwiatów o białych płatkach. Jego właściwości prozdrowotne odkryto wieki temu, kiedy to miał on również pomagać w ochronie domu przed złymi urokami czy w walce z grzesznymi myślami.
Rumianek znany jest przede wszystkim w postaci suszu zalewanego wrzątkiem i wypijanego jako herbatka. Napar z tego zioła, który może być stosowany zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, uspokaja, działa rozkurczowo, bakteriobójczo, grzybobójczo i przeciwzapalnie, ułatwia zasypianie, pomaga przy nudnościach, natomiast branie w nim kąpieli pielęgnuje skórę i leczy podrażnienia. Swoje prozdrowotne działanie rumianek zawdzięcza przede wszystkim zawartemu w nim olejkowi eterycznemu. Uzdrowicielska moc rumianku pochodzi z kwiatów rośliny (tzw. koszyczków), gdzie też znajduje się ten olejek eteryczny wraz z najważniejszymi substancjami leczniczymi:
- chamazulenem, wykazującym właściwości antyalergiczne, bakteriobójcze i przeciwzapalne,
- bisabololem, działającym przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie oraz kojącym podrażnienia,
- flawonoidami (barwnikami roślinnymi), które działają m.in. przeciwzapalnie i rozkurczowo,
- śluzami, wykazującymi działanie osłaniające, przeciwzapalne, a także zmiękczające,
- kumarynami, działającymi uspokajająco, przeciwskurczowo, antynowotworowo,
- solami mineralnymi
Prozdrowotne działanie rumianku polega na:
- zwalczaniu bakterii (działanie antyseptyczne), przyspieszeniu gojenia się ran,
- łagodzeniu stanów zapalnych skóry, podrażnień,
- pomaganiu w zwalczaniu blizn, rozstępów, przebarwień (w kosmetyce: rozjaśnianie włosów, cery),
- działaniu rozkurczowym przy problemach jelitowych, żołądkowych, przywróceniu prawidłowych ruchów perystaltycznych, zapobieganiu wzdęciom, łagodzeniu refluksu, nerwobólów żołądka,
- łagodzeniu zapalenia pęcherza moczowego, sutka, spojówek, hemoroidów,
- łagodzeniu obrzęków, np. wokół oczu,
- łagodzeniu mdłości w ciąży, bólów miesiączkowych,
- obniżaniu gorączki, zwalczaniu kaszlu i kataru,
- zwalczaniu bezsenności,
- działaniu przeciwbólowym podczas migren, nerwobólów, bólu ucha czy głowy,
- wzmocnieniu naczynek krwionośnych (dzięki zawartości witamin: C i PP),
- pomaganiu w kolce jelitowej u niemowląt,
- działaniu oczyszczającym, ściągającym, zmiękczającym, ujędrniającym i wygładzającym skórę (polepszaniu kondycji włosów, skóry poprzez stosowanie płukanek, masek, toników, peelingów),
- pomaganiu w leczeniu gardła i dziąseł (płukanie jamy ustnej)
- pomaganiu w schorzeniach neurologicznych, reumatycznych, (rwie kulszowej, dnie),
- pobudzaniu apetytu.
Rumianek, a właściwie koszyczki rumianku można zbierać na łące w okresie letnim, suszyć je w cieniu oraz przewiewie i cieszyć się nim potem przez cały rok, przyrządzając napary bądź kosmetyki na jego bazie.
Pamiętajmy jednak, że rumianek czasami wywołuje uczulenia i fotouczulenia, dlatego też powinni na niego uważać alergicy.