W wielu miejscach na świecie ludzie nie wyobrażają sobie dnia bez ryżu. Pełnowartościowy produkt spożywczy stanowi postawę kuchni azjatyckiej, a dzięki swojej różnorodności może być przyrządzany na wiele sposobów. Odżywcze walory ryżu sprawiły, że w Azji jest on znacznie bardziej popularny niż chleb i ziemniaki. Nie można też pominąć kwestii dietetycznych, bo ryż należy do produktów dietetycznych i lekkostrawnych. Nie zawiera glutenu, na który uczulonych jest wiele osób, a gwarantuje pokaźną dawkę energii i łatwe zaspokojenie głodu.
Ryż może być zarówno dodatkiem do dania mięsnego, rybnego lub warzywnego, ale może być także głównym punktem potrawy. Wyśmienicie smakuje z ostrymi przyprawami oraz słodkimi owcami. Ponadto z ryżu przygotowuje się mąkę, makaron, piwo, a nawet papier. Zastosowań są setki. Każdy znajdzie coś dla siebie. Plantacje ryżu znajdują się na całym świecie, gdyż roślina ta rośnie zarówno na wilgotnych, jak i suchych polach. Poszczególne odmiany ryżu dojrzewają od 100 do nawet 250 dni. Kolebką ryż są Indie, ale roślina szybko zyskiwała popularność w całej Azji, i jak wskazuje historia już przeszło 5 tysięcy lat jest podstawowym pożywieniem Chińczyków. W następnej kolejności ryż stał się hitem w Egipcie, Grecji, a także Afryce i Półwyspie Iberyjskim. W średniowieczu ryż opanował Europę, a w XVII wieku dotarł do Ameryki.
Właściwości ryżu
Ryż to bogate źródło węglowodanów złożonych, czyli podstawowego składnika naszej diety. Węglowodany są swoistym „paliwem” naszego organizmu, bez nich nie mielibyśmy energii do działania. Ryż to też cenny błonnik, który wspomaga trawienie. Ponadto w ryżu znajduje się wiele cennych składników, m.in. potas, dzięki któremu regulowane jest ciśnienie krwi, magnez na poprawę koncentracji i samopoczucia oraz żelazo i cynk, które poprawiają naszą odporność. Dzięki witaminom z grupy B wspomagany jest układ nerwowy, a witamina E chroni przed wolnymi rodnikami. Co ważne, ryż zawiera również niewielką ilość, ale bardzo cennego białka. Dokładny skład ryżu zależny jest od jego odmiany. Wyróżnia się nawet czterdzieści tysięcy rodzajów tej rośliny i każdy charakteryzuje się innym smakiem, kształtem ziaren czy zwartością skrobi.
Jaki ryż jest najzdrowszy?
Ryż najczęściej przygotowuje się po uprzednim ugotowaniu, gdyż po wchłonięciu wody, pęcznieje. Krótsze ziarenka zawierają więcej skrobi, dlatego po ugotowaniu bardziej się kleją. Zdaniem dietetyków najzdrowsze są ryż brązowy oraz czarny, gdyż zawiera więcej błonnika i jest lepiej przyswajalny przez organizm. Poza tym ma mniej kalorii niż ryż biały czy jaśminowy. Popularną odmianą ryżu jest też parboiled, gotowy szybciej niż inne, dzięki czemu zachowuje więcej wartości odżywczych. To podstawowy składnik zup oraz sałatek. Natomiast do słynnego włoskiego dania – risotto – należy stosować specjalny ryż, np. arborio, carnaroli, który ma mniej skrobi.
Zdecydowanie największą popularnością cieszy się tradycyjny ryż biały, z którego można przygotować niemal wszystko. Jest to jednak bardziej kaloryczna odmiana, dlatego nie jest wskazana dla osób na diecie. Wtedy lepiej sięgnąć po ryż brązowy lub dziki. W 100 g ugotowanego białego ryżu znajduje się około 110 kcal, niecałe 25 g to węglowodany złożone, a białka stanowią ponad 2 gramy w przypadku takiej porcji.