Podróżując po świecie spotkamy różne odmiany octu. Ocet winny produkowany jest z czerwonego lub białego wina. Jego jakość zależy od długości leżakowania w drewnianych beczkach. Na Filipinach ocet sporządzony z trzciny cukrowej, z orzechów kokosowych w Tajlandii, a w Chinach poznamy winne octy ryżowe – czerwony, biały i czarny służące jako przyprawa do dań od ponad 5000 lat. Jednak najpopularniejszy jest ocet jabłkowy.
Ocet jabłkowy stosowany od pokoleń
W zasadzie nikt nie jest w stanie określić, kiedy i gdzie rozpoczęła się historia octu jabłkowego. Wiadomo jednak, że jego lecznicze właściwości były znane i wykorzystywane przez antyczne kultury. Lecznicze i konserwujące działanie octu wykorzystywane było przez Babilończyków, 5000 lat przed Chrystusem. Znajdziemy również wzmianki w Starym Testamencie i żydowskim Talmudzie. Roztwór octu jabłkowego pili Fenicjanie, a Hipokrates, znany jako ojciec medycyny, w swych notatkach opisywał dobroczynne właściwości octu przy wszelkiego rodzaju chorobach. Królowa Kleopatra wykorzystywała go jako dodatek do kąpieli, a rzymscy legioniści przygotowywali sobie mieszankę wody z octem jabłkowym, zwaną „posca”. W średniowieczu ocet jabłkowy przeżył swój rozkwit przede wszystkim jako środek ułatwiający trawienie i do konserwowania jedzenia. We Francji znalazł zastosowanie przy zwalczaniu zarazy i przy opatrywaniu rannych żołnierzy. Na terenach Polski ocet jabłkowy również znany jest od setek lat w medycynie ludowej.
Dobroczynne właściwości octu jabłkowego
Dowodem na dobroczynne działanie octu jabłkowego są nie tylko praktyki ludowe, ale również przeprowadzone badania naukowe, które dowiodły, że ocet jabłkowy zawdzięcza swe właściwości zawartym w nim ponad 90 różnym substancjom odżywczym. Należy do nich 13 rodzajów kwasów karbolowych, 20 związków mineralnych, kwasy: mlekowy, cytrynowy, octowy i propionowy. Również cały szereg enzymów, a także pektynę i bioflawonoidy. Ocet jabłkowy zawiera dużo witaminy C, witaminy A, B1, B2, B6, P i E. oraz potas, wapń, magnez, chlor, miedź, żelazo, fluor, sód, siarkę i krzem. Każdy z zawartych składników pełni swoją ważną rolę, jednak najistotniejsza jest ich umiejętność współdziałania z innymi związkami.
Zawarte związki powodują:
- rozszerzanie naczyń krwionośnych wspomagając w ten sposób lepsze ukrwienie wszystkich organów,
- pektyna przyspiesza metabolizm, ułatwia trawienie i usprawnia perystaltykę jelit, obniża poziom cholesterolu i zapobiega powstawaniu zmian miażdżycowych nie dopuszczając do odkładania wapnia w ściankach tętnic,
- witamina E zwana witaminą młodości wpływa na stan wzroku, zdolność koncentracji, oraz pracę mięśni szkieletowych. Jej brak powoduje wolniejsze gojenie się ran, szybsze starzenie się skóry,
- beta-karoten chroni przed oddziaływaniem wolnych rodników, przyczyniających się do przedwczesnego starzenia się organizmu, zaburzeń immunologicznych, chorób serca, a nawet schorzeń nowotworowych,
- potas, chroni organizm przed objawami fizycznego i psychicznego zmęczenia, zaburzeniami pamięci, wiotczeniem mięśni, oraz zaburzeniami czynności serca. Niedobór może powodować osłabienie, bóle w stawach, zapalenie dziąseł,
- flawonoidy wpływają na lepsze przyswajanie witaminy C.
Ponadto ocet jabłkowy wpływa na:
- lepsze przyswajanie cukrów u osób cierpiących na cukrzycę typu 2,
- poprawę stanu zdrowia osób chorujących na dolegliwości alergiczne,
- zapalenie stawów, dnę moczanową,
- środek przeciwbólowy przy bólach głowy (stosowanie okładów z namoczonego płótna w roztworze octu),
- jako środek bakteriobójczy i grzybobójczy, leczy trądzik, stany zapalne, pomaga w bólu gardła, leczy grzybicę pomiędzy palcami,
- przyczynia się do utraty wagi, stąd w oparciu o jego działanie powstała dieta z wykorzystaniem octu jabłkowego,
- poprawia kondycję włosów poprzez stosowanie płukanek.
Dodatek ziół wzmacnia lecznicze właściwości octu:
- ocet z arniką na obrzęki, siniaki i stłuczenia,
- ocet estragonowy na wątrobę, przy nieprzyjemnym zapachu z ust,
- ocet z koprem pomaga na trawienie przy wzdęciach,
- ocet z czosnkiem działa przeciwmiażdżycowo, obniża poziom cholesterolu,
- ocet z papryczką chili w zaburzeniach krążenia, miażdżycy i słabej odporności.
Ocet jabłkowy przyjmowany profilaktycznie wzmacnia organizm i pomaga unikać niektórych chorób. Stosuje się go w ilości dla dzieci na 1 szklankę wody 1 łyżeczka octu, raz dziennie, dla dorosłych na pół szklanki wody 2 łyżeczki octu dwa razy dziennie.